Starten met Close Reading (2024)

Door Marije: Bij mij op school werken we zo min mogelijk met methodes. De enige vaste methode die er is vanaf groep 4 is voor spelling en rekenen. Om een doorgaande lijn de creëren, zijn we gestart met het opzetten van Close Reading lessen van groep 1 tot en met 8. Ik neem jullie mee in het starten met Close Reading, in hoe we dit langzaam opbouwen en hoe wij lessen vormgeven.

Wat is Close Reading?

Het is geen methode, maar een aanpak voor het begrijpend luisteren en lezen. Het is niet zomaar een tekst lezen en vragen beantwoorden. Bij Close Reading zorg je voor een dieper tekstbegrip. De tekst wordt meerdere keren gelezen in verschillende sessies. Deze sessies zijn verspreid over verschillende dagen.

Door een tekst verschillende keren te lezen, creëer je mogelijkheden om in elke sessie dieper in te gaan op de bedoelingen van tekst. Er is ruimte voor eigen interpretaties en discussies. Dit is uiteraard wel afgestemd op de groep.

Close Reading kan al vanaf groep 1 worden ingezet. De leerkracht zal het verhaal dan telkens voorlezen. Vanaf groep 3 of 4 kunnen de teksten ook zelfstandig worden gelezen. Onze trainer gaf aan dat zowel in de midden- als bovenbouw de tekst de eerste keer altijd wordt voorgelezen door de leerkracht.

Hoe start je met Close Reading?

Voor Close Reading is het van belang dat je goed begeleid wordt tijdens de invoering. Hier zijn verschillende aanbieders voor, waaronder Onderwijswereld. Je wordt meegenomen in de theorie achter Close Reading, maar ook in het voorbereiden en uitvoeren van lessen. We hebben in februari de eerste online bijeenkomst gehad. Deze bijeenkomst stond in het teken van het introduceren van Close Reading en een opzet maken voor een eerste lessenreeks.

We begonnen met het bespreken van de doelen per sessie. Je hebt gemiddeld drie sessies per tekst nodig. In de eerste sessie bespreek je de basisvragen: over wie gaat het verhaal? Wat gebeurt er? Waar speelt het zich af? Wat is het doel?

In de tweede sessie begin je kort met een terugblik op de eerste sessie. Daarna ga je meer focussen op het begrijpen van de inhoud. Staan er moeilijke woorden in die je niet begrijpt? Hoe zorg je ervoor dat je weet wat deze woorden betekenen? Je kan zelf kiezen welk aspect van de tekst lastig kan zijn voor jouw groep. Het kan ook zijn dat de tekst complex is vanwege de opbouw, verschillende relaties of het kennisniveau van de kinderen. Hier speel je op in tijdens de voorbereiding van de sessies.

In de derde sessie ga je dieper in op de boodschap van de tekst. Wat bedoelt de schrijver met deze tekst? Welke gevoelens komen er aan bod? Wat vind ik van de meningen en opvattingen? In deze sessie is er veel ruimte voor meningen en gevoelens. Deze worden gebaseerd op informatie vanuit de tekst. Hierdoor oefenen kinderen ook met het beargumenteren en informatie opzoeken uit een tekst.

Wat vonden wij van het ontwerpen van een lessenserie?

We hebben in kleine groepjes één lessenserie (3 sessies) ontworpen. Ik werkte samen met twee collega’s uit de kleuterbouw. We gingen aan de slag met een prentenboek rondom het thema verhuizen, omdat wij binnenkort naar ons nieuwe pand verhuizen. Bij het ontwerpen hielden we rekening met de niveauverschillen in groep 1/2 en groep 4.

Wij vonden het heel erg leuk om op deze manier aan de slag te gaan met een boek. Het sprak ons erg aan dat er veel ruimte is voor werkvormen. Je gaat niet met elkaar in een kring zitten en heel ‘saai’ de vragen met elkaar langslopen, maar je probeert coöperatieve werkvormen in te zetten. Door deze werkvormen wordt de betrokkenheid vergroot.

Ook vonden wij het erg waardevol om dit met het hele team te doen. Ondanks de verschillende groepen, kan je elkaar wel inspireren en helpen. Je bundelt de krachten waardoor je een mooie lessenserie kunt ontwerpen met elkaar. We hebben er wel op gelet dat de onderbouw en lage middenbouw bij elkaar zaten en de hoge middenbouw en bovenbouw. Het prentenboek dat wij kozen was nog prima te gebruiken voor groep 4, maar vanaf groep 5 zou deze minder geschikt zijn.

Hoe nu verder?

In de periode tussen de voorjaarsvakantie en meivakantie gaan we de lessenserie gebruiken in de klas. Daarna maken we nog een lessenserie, zodat we minimaal 6 sessies hebben gehad voordat we weer met elkaar bijeenkomen. Deze lessen zijn nog verre van perfect, maar we bouwen het langzaam op. Uiteindelijk zullen we lessenseries ontwerpen waarbij ruimte is voor differentiatie en het werken in kleinere groepjes.

In april zullen we weer met het team en onze trainer, Dortie Mijs (Expertis), bij elkaar zitten om de lessen te evalueren en nieuwe stappen te zetten. Uiteraard zal ik jullie meenemen in het proces en de stappen die wij zetten. In mijn volgende blog zal ik schrijven over de uitvoering van de lessenserie en het ontwerpen van een nieuwe serie.

Overweeg je ook volgens Close Reading te gaan werken? Wil je eerst kennismaken met wat Close Reading is? Neem gerust contact op met Esther via 06-81076531. Google ook op Scholing Close Reading voor een ruim aanbod aan aanbieders.